Heb je weleens gemerkt dat je je zorgen maakt over iets dat gaat komen, ook al heb je soortgelijke ervaringen uit het verleden goed verwerkt? Of maak je je zorgen over jouw relatie of financiën op een manier die niet in verhouding staat met de werkelijke omstandigheden? Dit zijn klassieke symptomen van angst.
Angststoornissen zijn, samen met depressie, vandaag de dag de meest voorkomende psychische stoornissen in de wereld. Depressie is wereldwijd de belangrijkste oorzaak van invaliditeit en treft volgens de World Health Organization (WHO) 350 miljoen mensen. Behandelingen voor deze condities zijn zeer uiteenlopend en variëren van geneesmiddelen op recept tot counseling en therapie, maar van niets is bewezen dat het een universeel effect heeft.
Wetenschappers doen momenteel een proef met meditatie en, meer controversieel, met psychedelische drugs als mogelijke behandelingen vanwege hun perspectief veranderende effect op de geest. Wetenschappers hopen dat dat zou kunnen helpen om mensen te bevrijden, die worden opgesloten in depressieve of verontrustende gedachten. Men is recent begonnen met het onderzoeken of deze twee contrasterende behandelingen dezelfde gebieden van de hersenen activeren om vergelijkbare voordelen te kunnen geven.
Meditatie of psychedelica?
“Van meditatie interventies is aangetoond dat ze effectief zijn voor het verminderen van stress en angst… het is een krachtige en gevestigde methode om het menselijk bewustzijn te veranderen” zegt Frederick Barrett, een gedrags-neurowetenschapper aan de Johns Hopkins University. Zijn team richt zich op methoden die het menselijk bewustzijn kunnen beïnvloeden.
Recente onderzoeken met psilocybine – de werkzame stof in ‘magische’ of psychedelische paddenstoelen – hebben ook aangetoond dat het effectief is tegen zowel angst als depressie. Tijdens een recent onderzoek door onderzoekers van het Imperial College in Londen kregen mensen met een depressie twee gecontroleerde doses van psilocybine en hun symptomen werden verlaagd tot maximaal drie maanden na het innemen van de drugs. Ook werd aangetoond dat de symptomen van angst waren verbeterd. “Als psilocybine naar behoren en onder toezicht wordt toegediend, kan men een verandering in het emotionele welbevinden zien” aldus Barrett. “Meditatie is ook een gevestigde werkwijze”.
Waarom het gaat? “De één is een geneesmiddel en de andere niet” zei Barrett.
Om hun gelijkenissen te vinden en ze mogelijk te combineren als een behandeling, bestudeert zijn team momenteel de hersenen van mensen, die al lang boeddhistische meditatie beoefenen, door de hersenactiviteit terwijl ze mediteren in een fMRI-scanner te bekijken. De deelnemers worden voor de onderzoekers in groepen verdeeld om na het innemen van lage en hoge doses psilocybine of een placebo beter het effect op de meditatie – en hun hersenen – te kunnen bepalen. Het onderzoek loopt nog, maar de voorlopige resultaten zijn veelbelovend. “Het is te vroeg om er wat over te zeggen, maar tot nu toe hebben we positieve effecten van psilocybine op het welbevinden en de meditatie praktijken gezien.”
Waarom is dit nodig?
Meditatie is niet gemakkelijk en kan voor een beginner zeer uitdagend zijn, dus het idee achter het onderzoek is om te bekijken of psychedelica een soortgelijke verandering in perspectief bieden en zo ja, of het kan worden gebruikt als een alternatieve therapie.
“Psilocybine zou een tweedelijns behandeling kunnen zijn voor patiënten waarbij meditatie niet werkt” zei Barrett.
Een ander idee is het gebruik van deze drugs om mensen te helpen hun bewustzijn te onderzoeken en hun vermogen om zich te concentreren te verbeteren – en zo uiteindelijk te kunnen mediteren. “Psilocybine kan een toegangspoort tot meditatie zijn… om ervaringen te laten zien en inzicht in jezelf te krijgen” zegt Peter Addy van de Yale University School of Medicine en één van de oprichters van de Yale Psychedelic Science Group.
Maar terwijl hij het belang van het gebruik van psilocybine als een therapie in een gecontroleerde omgeving benadrukt, is Addy van mening dat de drug kan worden ingenomen om de symptomen van stemmingsstoornissen te verlichten en om zelfs verslaving aan te pakken, maar suggereert ook dat meditatie aan de mix kan worden toegevoegd omdat dit de behandeling duurzamer maakt. “We hebben dit inzicht, maar hoe nu verder? Je kunt niet elke dag psilocybine innemen, maar je moet in staat zijn om dat te onderhouden” zegt Addy. Hij is van mening dat dit een manier kan zijn om de geesten van de mensen open te stellen om te mediteren en dat dit dan gebruikt kan worden als dat nodig is.
“Een aantal leiders van de Amerikaanse boeddhistische gemeenschap hebben het gebruik van psychedelica toegegeven om de meditatie te vergemakkelijken” zei Barrett. Maar hij benadrukt dat zijn team mensen adviseert om dit niet te doen. “We kijken naar de fundamentele wetenschappelijke vraag of het zinvol is om mensen te helpen om zich meer bewust te zijn.”
Barrett gelooft dat de wetenschap slechts het topje van de ijsberg heeft blootgelegd over therapieën die drugs en meditatie zouden kunnen bieden, op zijn minst om stemmingsstoornissen te behandelen. “We moeten weten wat werkt, maar ook waarom het werkt” voegt Addy toe, die eerder werkte met patiënten die lijden aan verslavingen.
“Psychiatrie heeft dringend behoefte aan nieuwe benaderingen voor de behandeling van mensen” zei Addy.